woensdag 12 december 2012

Kumite

Het woord 'kumite' is samengesteld uit 'kumu' en 'te'. 'Kumu' betekent samenbrengen en 'te' betekent handen. Kumite is dus letterlijk 'het samenbrengen van de handen'.


Yakusoku kumite en jiyu kumite
In karate staat kumite voor het oefenen met partner. Er zijn ruwweg twee soorten kumite: yakusoku kumite en jiyu kumite. Yakusoku kumite is een afgesproken patroon van vecht technieken tussen twee personen. Je kunt het ook beschouwen als een korte kata. In het Japans spreekt men dan ook vaak over kata waar het gaat om yakusoku kumite. Jiyu kumite, daarentegen, is 'vrij' vechten. Kumite wedstrijden in karate zijn jiyu kumite. Jiyu kumite wordt ook vaak 'sparren' genoemd.

Kihon kumite en kumite gata
Het Wadoryu karate kent een aantal specifieke yakusoku kumite die niet voorkomen in andere stijlen van karate. Bij het ontwikkelen van de wadoryu stijl door Otsuka sensei, waren er 36 zg. 'kumite gata' waarin nog veel technieken zaten uit het traditionele jujitsu. Al die kumite gata werden later door Otsuka sensei 'samengevat' tot tien kihon kumite, oftewel basis kumite. In de tweede helft van de vorige eeuw werden de oorspronkelijke kumite gata nauwelijks meer beoefend. Otsuka vond dat de kihon kumite de kumite gata overbodig maakte.  Pas de laatste jaren worden ze weer herontdekt en uitgevoerd door een groeiende groep ervaren wadoka. Niettemin geldt kihon kumite nog steeds als de basis van Wadoryu. Alle principes waarin wadoryu zich onderscheidt van andere karate stijlen zijn te vinden in het rijtje kihon kumite. Het is dan ook geen wonder dat de kihon kumite een grote diepgang hebben en veel meer te bieden hebben dan op het eerste gezicht lijkt.

Ohyo kumite
Naast kihon kumite en kumite gata is er ook ohyo kumite. Ohyo kumite heeft een heel speciale functie binnen het wadoryu. Om dat te begrijpen moet eerst duidelijk zijn wat 'kaisetsu' betekent. Kaisetsu is de interpretatie van kata. Kaisetsu laat zien hoe kata techniek in de praktijk kan worden toegepast. De term 'kaisetsu' is typisch voor Wadoryu en mag niet worden verward met 'bunkai', zoals gebruikt in andere karate stijlen. Bunkai zijn toepassingen. Iedere kata heeft zijn eigen vaste bunkai. Kaisetsu, daarentegen, zijn vrij. In Wado mag iedereen mag zelf kaisetsu verzinnen voor de kata technieken. Er zijn daarbij twee belangrijke eisen: de toepassingen moeten voldoen aan de principes van Wadoryu en ze moeten werken. Ohyo kumite is bedoeld als illustratie bij de kaisetsu. Een mooi verhaal houden over een bepaalde interpretatie van een kata is één ding, het laten echt werken van die uitleg is iets heel anders. Daarom wordt verwacht dat men de techniek demonstreert met een partner, om te laten zien hoe het werkt: de ohyo kumite. Ohyo kumite is de uitleg en de test van de kaisetsu. Net zo min als de kaisetsu, staat de ohyo kumite dus niet vast.
Het is wat merkwaardig dat velen in Nederland een serie vaste ohyo kumite beoefenen. De geschiedenis daarvan is terug te voeren op Suzuki Tatsuo sensei, die het Wadoryu introduceerde in Europa. Zeker toen Suzuki net in Engeland was gearriveerd, in de jaren zestig van de vorige eeuw, was de communicatie een probleem. Het Engels van Suzuki was niet al te best en het Japans van de Engelsen nog minder. Om dingen duidelijk te maken gebruikte Suzuki daarom veel ohyo kumite. Waar woorden faalden was de praktische toepassing overtuigend genoeg. Omdat Suzuki hetzelfde verhaal vaak moest herhalen, oefenden zijn leerlingen vaak dezelfde ohyo kumite. In de loop der jaren werden ze dan ook 'gecodificeerd' tot een vast reeks technieken die nog steeds worden beoefend. Echter, ook bij Suzuki dienden de ohyo kumite als illustratie bij een verhaal, de kaisetsu. Zonder Suzuki's kaisetsu vallen zijn ohyo kumite buiten hun context en hebben ze minder zin.

Idori, tanto dori en tachi dori
De Idori no kata zijn een aantal technieken die zittend worden uitgevoerd. De Tanto dori zijn mes afweer technieken. Tachi dori zijn technieken om met de blote hand een zwaardvechter uit te schakelen. Ze zijn een erfenis uit het Shindo Yoshin Ryu en kunnen ook beter vanuit die context worden bekeken. Hoewel deze technieken nog deel uitmaken van het curriculum van sommige organisaties (KBN bijvoorbeeld) worden ze door het merendeel van de wadoka niet meer beoefend. Er zijn ongetwijfeld belangrijke lessen te leren uit idori, tanto dori en tachi dori, maar het is twijfelachtig of  Otsuka sensei ook inderdaad de volledige kennis hierover heeft overgedragen op zijn Wado leerlingen. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten